شرایط زندگی در پرتغال، میزان هزینه‌ها و شرایط کار و تحصیل در این کشور برای هر فردی که قصد مهاجرت به پرتغال را دارد، مهم است. اگرچه تعداد افرادی که تصمیم می‌گیرند برای شروع یک زندگی جدید به پرتغال مهاجرت کنند، سال به سال افزایش می‌یابد و طبق گزارش‌های این کشور، تعداد خارجی‌هایی که در ابتدای سال ۲۰۲۰ در پرتغال زندگی می‌کردند، ۵۹۰ هزار نفر بود و این تعداد در ابتدای سال ۲۰۲۳ به ۷۸۲ هزار نفر رسیده اما این دلیل محکمی برای مناسب بودن زندگی در پرتغال برای شما نیست. اگر در فکر مهاجرت به پرتغال هستید، این مطلب چشمتان را به روی حقایق زندگی در این کشور باز می‌کند.
درباره کشور پرتغال
برای مهاجرت به هر کشوری، اولین دغدغه شرایط آب‌وهوایی، جمعیتی، زبان و فرهنگ مقصد است. اگر نتوانید خود را با شرایط کلی یک کشور وفق دهید، بهترین امکانات و بالاترین کیفیت زندگی هم به چشمتان نخواهد آمد.
جغرافیای پرتغال
پرتغال کشوری در جنوب غربی اروپا است. این کشور از شرق با اسپانیا مرز مشترک دارد. شهرهای ساحلی پرتغال در جنوب و غرب قرار دارند که با اقیانوس اطلس هم‌مرز هستند. لیسبون در جنوب پرتغال، پایتخت این کشور است و به همراه پورتو در شمال، دو کلانشهر پرتغال محسوب می‌شوند. این دو شهر از قدیم‌الایام با هم رقابت داشتند و هر دو مدام در تلاشند ثابت کنند بهترین شهر پرتغال هستند و رقابت میان آن‌ها به نفع مردمی است که در این دو کلانشهر زندگی می‌کنند!
آب‌وهوای پرتغال
پرتغال به لطف مجاورت با اقیانوس اطلس، آب‌وهوایی معتدل دارد. میانگین دمای هوای پرتغال در فصل تابستان ۱۷ تا ۳۰ درجه سانتی‌گراد است. در فصل زمستان دمای هوا به ۸ تا ۱۵ درجه سانتی‌گراد کاهش پیدا می‌کند. طبیعتا رطوبت هوا در شهرهای ساحلی بالاتر است و خبری از زمستان‌های سخت یا تابستان‌های خشک در این مناطق نیست. با زندگی در پرتغال، چهار فصل را با نوسان کمی از دما تجربه خواهید کرد.
زبان پرتغال
زبان رسمی مردم پرتغال قاعدتا پرتغالی است! اما در برخی مناطق، مردم به زبان اسپانیایی هم صحبت می‌کنند. بیشتر پرتغالی‌ها به زبان انگلیسی مسلط هستند، به‌خصوص در شهرهای بزرگ‌تر می‌توانید کارها را با زبان انگلیسی پیش ببرید اما اگر قصد زندگی در پرتغال و اقامت طولانی در این کشور را دارید، لازم است زبان پرتغالی را یاد بگیرید تا بتوانید جایگاه خود را میان شهروندان این کشور پیدا کنید.
فرهنگ مردم پرتغال
مردم پرتغال به خونگرمی و رفتار دوستانه معروف هستند. دین بیشتر پرتغالی‌ها مسیحی کاتولیک است و فرهنگ مردم پرتغال تا حد زیادی ریشه در رسوم مذهبی دارد. جشن و پایکوبی، توجه به زندگی خانوادگی، ماهی سالمون آبدار، شراب محلی و دامن‌های رنگارنگ با گلدوزی‌های ظریف از نمادهای زندگی پرتغالی اصیل محسوب می‌شوند.
اقتصاد پرتغال
اقتصاد پرتغال پنجاهمین اقتصاد بزرگ جهان و چهلمین اقتصاد آزاد جهان است و از لحاظ تولید ناخالص داخلی در رتبه سی‌ام قرار دارد. تجمیع این آمارها می‌گوید که پرتغال چهل‌وچهارمین کشور ثروتمند دنیاست. تورم در پرتغال از میانگین اتحادیه اروپا پایین‌تر است. در سال ۲۰۲۲ تورم در پرتغال ۷.۸۳ و میانگین اتحادیه اروپا ۸.۸۳ بود. مهم‌ترین صنایع پرتغال که سهم بزرگی در تولید ناخالص ملی دارند، عبارتند از منسوجات، کفش، چوب، کاغذ، سوخت، خودرو، ظروف شیشه‌ای، مخابرات، محصولات لبنی، شراب، غذا، کشتی‌سازی و گردشگری.
در مجموع می‌توان گفت وضعیت اقتصادی پرتغال متوسط اما رو به بهبود است. در نمودار زیر می‌توانید میزان تولید ناخالص ملی پرتغال را از سال ۱۹۹۰ تا ۲۰۲۲ ببینید:
کار در پرتغال
طبق گزارش‌های معتبر جهانی، کشور پرتغال از لحاظ پایین بودن کیفیت کار کارمندان رتبه نهم را دارد و از لحاظ مدیران بی‌کفایت در کسب‌وکار رتبه دوم (بعد از یونان) را به خود اختصاص داده است! این ۲ گزاره به ما می‌گوید که اگر در پرتغال کار کنید و کارمند خوبی باشید، احتمالا خیلی زود تلاشتان دیده خواهد شد و مثل الماس خواهید درخشید اما از طرف دیگر، ممکن است به خاطر عملکرد ضعیف مدیرتان استعفا دهید.
البته همه این‌ها فرض است و ممکن است شانس با شما یار باشد و گیر یک مدیر بی‌کفایت نیفتید اما به طور قطع پرتغال از لحاظ کاری بهترین یا بدترین در اروپا نیست. برای اثبات این حرف، باید ۲ فاکتور را بررسی کنیم: نرخ بیکاری و حقوق ماهیانه کار در پرتغال.
نرخ بیکاری در پرتغال
نرخ بیکاری پرتغال در نیمه اول سال ۲۰۲۳ برابر با ۶.۱ درصد بود، در حالی که میانگین نرخ بیکاری در کشورهای اروپایی در همین بازه زمانی ۶.۷ درصد اعلام شد. دولت پرتغال اعلام کرده که این کشور در سال ۲۰۲۳ پایین‌ترین نرخ بیکاری را طی ۱۰ سال اخیر تجربه کرده و از سال ۲۰۱۴ تا امروز نرخ بیکاری پرتغال سیر نزولی داشته است. از آن مهم‌تر اینکه، طبق ادعاهای دولت پرتغال، از بین افراد بیکار در پرتغال فقط ۱۰ درصد از آن‌ها خارجی هستند و این یعنی فرصت‌های شغلی برای مهاجران فراهم است.
حقوق ماهیانه کار در پرتغال
در سال ۲۰۲۳ میانگین درآمد در پرتغال ۲۷۵۰ یورو در ماه است و در همین بازه زمانی میانگین درآمد در اتحادیه اروپا ۲ هزار یورو تخمین زده شده است. طبق قانون کار پرتغال در سال ۲۰۲۳ حداقل درآمد تصویب‌شده در این کشور ۸۸۰ یورو در ماه است اما برخی از افراد کمتر از این میزان درآمد دارند. طبق نظرسنجی‌هایی که افراد شاغل در پرتغال در آن شرکت کرده‌اند، حداکثر حقوق ماهیانه کار در پرتغال ۱۲۳۰۰ یورو اعلام شده است. در هر کشوری میزان درآمد به عوامل مختلفی از جمله عنوان شغلی، سطح مهارت، میزان سابقه کار، تحصیلات و منطقه‌ای که در آن مشغول به کار هستید، بستگی دارد. اگر قصد مهاجرت و زندگی در پرتغال را دارید، نگاهی به لیست پردرآمدترین مشاغل پرتغال بیندازید.
هزینه زندگی در پرتغال
کشور پرتغال از لحاظ کیفیت زندگی رتبه سیزدهم را در میان کشورهای اروپایی دارد اما از لحاظ هزینه زندگی نسبت به اغلب کشورهای اروپایی ارزان محسوب می‌شود. اصلا یکی از دلایل محبوبیت پرتغال در میان مهاجران مقرون‌به‌صرفه بودن زندگی در این کشور است.
اگرچه هزینه زندگی در هر نقطه‌ای از دنیا، تا حد زیادی به سبک زندگی شما بستگی دارد اما به طور میانگین می‌شود گفت هزینه زندگی در پرتغال، بدون در نظر گرفتن اجاره خانه، برای یک فرد مجرد ۶۰۰ یورو در ماه و برای یک خانواده ۴ نفره حدود ۲ هزار یورو در ماه است.
طبیعتا برای زندگی در پرتغال، باید جایی برای اسکان و سقفی روی سرتان داشته باشید اما هزینه‌های مربوط به خرید یا اجاره خانه به عوامل متعددی مثل شهر و منطقه، متراژ خانه، عمر ساختمان و امکانات آن بستگی دارد و نمی‌توان عدد دقیقی ارائه داد. به صورت میانگین باید گفت برای اجاره خانه‌ای یک‌خوابه در پرتغال باید حدود ۸۰۰ تا هزار یورو در ماه هزینه کنید و اگر بخواهید خانه‌ای ۳ خوابه در پرتغال اجاره کنید، احتمالا حدود ۱۱۰۰ تا ۱۷۰۰ یورو به مخارج ماهیانه‌تان اضافه خواهد شد.
تحصیل در پرتغال
در سال ۲۰۲۲ سیستم آموزشی پرتغال از لحاظ کیفیت رتبه بیست‌وچهارم در اروپا را کسب کرد. مراحل نظام آموزشی پرتغال به ۴ دسته تقسیم می‌شود:
- پیش‌دبستانی
در پرتغال، کودکان ۳ تا ۶ سال دوره پیش‌دبستانی را می‌گذرانند. این دوره اجباری نیست و تصمیم‌گیری درباره آن به عهده خانواده‌هاست. همچنین مراکز پیش‌دبستانی زیر نظر وزارت آموزش و پرورش پرتغال اداره نمی‌شوند، بلکه مسئولیت آن به عهده وزارت کار، همبستگی و تامین اجتماعی است.
- آموزش پایه
طول آموزش پایه در پرتغال ۹ سال است؛ یعنی از ۶ تا ۱۵ سالگی. این دوره اجباری، همگانی و رایگان است. آموزش پایه از ۳ دوره متوالی تشکیل شده: دوره اول ۴ سال طول می‌کشد (کلاس اول تا چهارم)، دوره دوم ۲ ساله است (کلاس پنجم و ششم) و دوره سوم هم ۳ سال طول می‌کشد (کلاس هفتم تا نهم).
- آموزش متوسطه
آموزش متوسطه در پرتغال ۳ سال طول می‌کشد و ۳ مدل مختلف دارد و هر دانش‌آموز مختار است مسیر خود را از بین این ۳ مدل انتخاب کند: آموزش حرفه‌محور که تمرکز در آن روی مهارت‌های فنی است، آموزش آکادمیک که تمرکز در آن روی بخش تئوری علوم پایه است، آموزش ترکیبی که هم به مباحث تئوری آکادمیک و هم به بخش فنی می‌پردازد. دانش‌آموزان هر روش را که انتخاب کنند، در نهایت می‌توانند در آزمون‌های سراسری پرتغال شرکت کنند و وارد دانشگاه شوند.
- آموزش غیر عالی پس از متوسطه
دوره آموزش غیر عالی پس از متوسطه برای آن دسته از دانش‌آموزان پرتغالی تنظیم شده که می‌خواهند سطح بالاتری از مهارت‌های فنی را بیاموزند و برای ادغام در بازار کار آماده شوند. این دوره یک ساله است و پیش‌نیاز آن گذراندن ۱۲ سال تحصیل اجباری در مدرسه است. این دوره می‌تواند شامل کارآموزی، دوره‌های تخصصی فناوری و آزمون‌های اعتبارسنجی برای تایید صلاحیت‌های فرد باشد.
- آموزش عالی
آموزش عالی پرتغال به ۲ دسته دانشگاه و پلی‌تکنیک تقسیم می‌شود. ساختار دانشگاه‌ها در راستای فراهم کردن شرایط برای فعالیت‌های تحقیقاتی و پژوهشی تعریف شده و روی بارور کردن دانشجویان از لحاظ نظریه‌پردازی علمی متمرکز است اما رسالت پلی‌تکنیک‌ها آموزش فنی‌وحرفه‌ای پیشرفته به دانشجویان است و بر ابعاد عملی آموزش تمرکز دارد. طبق رتبه‌بندی وبسایت معتبر تایمز، بهترین دانشگاه‌های پرتغال در رتبه‌های ۲۰۰ تا ۶۰۰ سطح جهان قرار دارند و اغلب این دانشگاه‌ها امکان برخورداری از کمک‌هزینه و بورسیه‌های تحصیلی پرتغال را برای دانشجویان خارجی فراهم کرده‌اند.
سیستم درمانی پرتغال
در سال ۲۰۲۲، سیستم بهداشت و درمان پرتغال رتبه سیزدهم را در سطح جهان کسب کرد. کیفیت خدمات بهداشت و درمان در پرتغال بالاست و در قیاس با سایر کشورهای اروپایی مقرون‌به‌صرفه است.
سیستم خدمات بهداشتی پرتغال به ۲ دسته دولتی و خصوصی تقسیم می‌شود. بخش بهداشت دولتی پرتغال به همه افرادی که حق اقامت موقت یا دائم در این کشور را دارند، خدمات ارائه می‌دهد. این خدمات معمولا رایگان هستند اما معمولا زمان زیادی باید در انتظار دریافت آن‌ها بمانید. بخش خدمات بهداشت و درمان خصوصی هزینه بالاتری دارد اما سرعت رسیدگی به بیماران در درمانگاه‌ها و بیمارستان‌های خصوصی بالاتر است. نکته مهم این است که برای زندگی در پرتغال، شما باید حتما تحت یکی از بیمه‌های درمانی دولتی یا خصوصی این کشور باشید.
مزایا و معایب زندگی در پرتغال
اگر با کسی که مدتی در پرتغال زندگی کرده باشد، هم‌کلام شوید احتمالا لیستی از مزایا و معایب زندگی در پرتغال را در اختیارتان می‌گذارد که شباهت زیادی به فهرست ما دارد:
هزینه زندگی در پرتغال پایین است، با زندگی در پرتغال امکان تحصیل در دانشگاه‌های برتر دنیا را دارید، مردم پرتغال به زبان انگلیسی مسلط هستند، پرتغال ششمین کشور امن جهان است و از همه مهم‌تر با زندگی در پرتغال می‌توانید کیفیت بالای زندگی شامل هوای خوب، سلامت، امنیت، امکانات رفاهی و درمانی و آموزشی را تجربه کنید.
در مقابل، باید بدانید پیدا کردن کار در پرتغال برای همه مشاغل راحت نیست، بوروکراسی در پرتغال می‌تواند کلافه‌کننده باشد، سیستم گرمایشی خانه‌ها معمولا ناکارآمد یا بسیار پرهزینه است و رسیدگی به امور مشتریان از سوی سازمان‌های دولتی و خصوصی ضعیف است.
سخن پایانی
در این مطلب از شرایط زندگی در پرتغال گفتیم. شرایط اقتصادی، کاری، تحصیلی و درمانی این کشور را بررسی کردیم و توضیح دادیم که برای زندگی در پرتغال باید با مزایا و معایب این کشور آشنا شوید. مهاجرت به پرتغال می‌تواند شما را به سطح بالای کیفیت زندگی برساند، به شرطی که بتوانید خود را با ابعاد مختلف فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی این کشور وفق دهید.
مرضیه اسدی، نویسنده و محقق حوزه مهاجرت است اما قصد مهاجرت ندارد! درباره برنامه‌های مهاجرتی تحقیق می‌کند، با اداره مهاجرت کشورهای مختلف مکاتبه می‌کند، با وکیل‌های مهاجرتی در ارتباط است و در پایان، نتیجه کنجکاوی‌هایش را با شما در میان می‌گذارد.