مهم ترین اختراعات کشور فنلاند

فنلاند، کشوری کوچک با ایده‌های بزرگ، همواره در نوآوری‌های تاثیرگذار در سطح جهان پیشتاز بوده است. بسیاری از اختراعات فنلاندی، فراتر از مرزهای این کشور راه یافته‌اند و زندگی میلیون‌ها نفر را متحول کرده‌اند. از تکنولوژی‌های روزمره گرفته تا نوآوری‌های علمی و صنعتی، ردپای خلاقیت فنلاندی‌ها در جای‌جای زندگی مدرن ما قابل مشاهده است. این مقاله شما را با مهم‌ترین اختراعات فنلاندی آشنا می‌کند؛ اختراعاتی که شاید بدون آن‌ها، دنیای امروز چهره‌ای متفاوت داشت.

ابچکان ظرف شویی

با توجه به سلیقه قوی فنلاندی‌ها در زمینه طراحی، اختراع یک راه حل ساده اما هوشمندانه از این کشور دور از انتظار نیست. در دهه 1940، مخترع مایجو گبرارد تخمین زد که یک خانواده متوسط ​​تقریباً سه سال و نیم از عمر خود را صرف شستن و خشک کردن ظروف می‌کند. ماشین‌های ظرفشویی گران و حجیم هستند، در حالی که جاظرف‌های کنار سینک به شلوغی روی کانتر اضافه می‌کنند. با این تفکر، گبرارد تصمیم گرفت با یک طراحی عملی این فرآیند را ساده کند: کابینت خشک‌کن ظرف یا “Astiankuivauskaappi” به زبان فنلاندی. شکاف‌هایی در قفسه کابینت بالای سینک به ظروف اجازه می‌دهد تا در حین نگهداری خودشان خشک شوند – صرفه‌جویی در وقت، پول و کاهش ضایعات محیط زیستی. بنیاد اختراعات فنلاند آن را یکی از مهم‌ترین اختراعات فنلاندی قرن بیستم نامیده است.

بادبان الکتریکی

بادبان الکتریکی یا E-sail، اختراعی است که در سال 2006 توسط پکا جانهونن در موسسه هواشناسی فنلاند اختراع شد. این یک نوع پیشرانش فضاپیما است که از فشار دینامیکی بادهای خورشیدی به عنوان وسیله‌ای برای رانش استفاده می‌کند. یک میدان الکتریکی با سیم‌های کوچک تشکیل می‌شود که پروتون‌های باد خورشیدی را منحرف می‌کند و حرکت آن‌ها را می‌گیرد. این فناوری می‌تواند برای مأموریت‌های سریع به سیاره اورانوس، مطالعه خورشید از فاصله نزدیک‌تر یا سایر اکتشافات منظومه شمسی استفاده شود. این سیستم پیشرانش می‌تواند یک فضاپیما را سه برابر سریع‌تر از همیشه به لبه منظومه شمسی (هلیوپوز) بفرستد.

مانیتور ضربان قلب

اولین مانیتور ضربان قلب الکتروکاردیوگرام (EKG) بی سیم در سال 1977 توسط سپو سایناجاکانگاس، بنیانگذار شرکت تولید کننده کامپیوترهای ورزشی Polar Electro اختراع شد. از آنجایی که راهی برای ثبت دقیق ضربان قلب ورزشکاران وجود نداشت، او ایده استفاده از آن را برای تیم ملی اسکی کراس کانتری فنلاند در تمرینات مطرح کرد.

مرورگر اینترنت

خب، مرورگرهای اینترنتی همانطور که می‌شناسیم. اولین مرورگر اینترنتی با رابط کاربری گرافیکی (به عبارت دیگر، نه فقط متن ساده) توسط چهار دانشجوی فنلاندی – کیم نیبرگ، تمیو رانتانن، کاتی سوومینن و کاری سیدانماانلاککا – برای پروژه کارشناسی ارشدشان در دانشگاه فناوری هلسینکی اختراع شد. این مرورگر به نام Erwise در سال 1992 منتشر شد، اما پس از فارغ‌التحصیلی دانشجویان متوقف شد. تیم برنرز-لی، بنیانگذار وب جهانی، به فنلاند رفت و آنها را تشویق کرد تا به پروژه ادامه دهند، اما بودجه کافی نداشت. اگرچه Erwise متوقف شده است، اما راه را برای مرور وب کاربرپسندی که امروزه استفاده می‌کنیم، هموار کرد.

توربین بادی ساونیوس

توربین‌های بادی بخش مهمی از انرژی مقرون به صرفه، پاک و پایدار هستند. در سال 1922، مهندس فنلاندی سیگورد یوهانس ساونیوس توربین بادی ساونیوس را اختراع و بعداً به ثبت رساند. این یک توربین بادی محور عمودی (VAWT) از نوع درگ است که می‌تواند در مناطقی با باد بسیار آشفته از همه جهات استفاده شود. این توربین از سه تیغه فنجانی شکل استفاده می‌کند و بسیار ساکت‌تر از توربین‌های دیگر است.

قیچی های فیسکارس

لازم نیست فنلاندی باشید تا دسته‌های نارنجی قیچی‌های معروف فیسکارس را بشناسید؛ بیش از یک میلیارد از آن‌ها فروخته شده است. این محصول که به عنوان گسترده‌ترین محصول فنلاندی شناخته می‌شود، با عملکرد تیز خود همراه با شکل ارگونومیک و دسته راحت، آن را بیشتر به یک ابزار اصلی تبدیل کرده است تا فقط یک قیچی. دسته‌های پلاستیکی یک انحراف مقرون به صرفه‌تر از آهن سنگینی بود که در سال 1967 زمانی که فیسکارس وارد بازار شد استفاده می‌شد. و آن دسته‌های پلاستیکی؟ در ابتدا قرار نبود نارنجی باشند. نمونه‌ها با دسته‌های سیاه، سبز و قرمز تولید شدند، اما پلاستیک اضافی در دستگاه از یک آبمیوه‌گیری نارنجی رنگ باید استفاده می‌شد. سپس، این رنگ ماندگار شد؛ کارمندان فیسکارس به رنگ نهایی رأی دادند و نارنجی برنده شد.

تخت سورتمه نجات

با توجه به اینکه لاپلند خانه‌ای برای برف فراوان است، منطقی است که تخت سورتمه نجات از فنلاند آمده باشد. تخت سورتمه نجات به شکل یک پالک (که آن هم یک اختراع فنلاندی است) با انتهای قوسی است که می‌توان آن را به دسته‌ها متصل کرد. همانطور که از نام آن پیداست، برای نجات افراد مجروح روی سطوح برفی یا یخی – اغلب اسکی‌بازان و اسنوبردسواران – استفاده می‌شود. تخت سورتمه‌های نجات که همچنین به نام آکیاس شناخته می‌شوند، در ابتدا توسط ارتش فنلاند در دهه 1930 استفاده می‌شدند.

بازتابنده ایمنی

آروی لهتی، کشاورز فنلاندی، بازتابنده ایمنی را برای استفاده در گاری‌های اسب خود در طول زمستان‌های طولانی و تاریک اختراع کرد. اکنون، عابران پیاده در فنلاند به طور قانونی موظفند هنگام سفر در تاریکی از بازتابنده استفاده کنند. کشورهایی که از بازتابنده استفاده می‌کنند پایین‌ترین میزان مرگ و میر عابران پیاده و جراحات جدی را دارند و دوچرخه‌سواران، دوچرخه‌سواران و سایر افراد را نیز در جاده ایمن نگه می‌دارد. دلیل این امر این است که آنها را می‌توان در فاصله‌ای بیش از سه برابر فاصله‌ای که بدون بازتابنده دارند، دید و این به رانندگان زمان می‌دهد تا سرعت خود را کم کنند یا تغییر مسیر دهند.

سونا

اعتقاد بر این است که اولین نسخه‌های سونا در فنلاند در حدود 7000 سال قبل میلاد وجود داشته است. فنلاندی‌ها از سونا برای زندگی، غذا خوردن، استحمام و حتی زایمان استفاده می‌کردند. فراوانی چوب ساخت و نگهداری آن‌ها را آسان می‌کرد و زمستان‌های سخت باعث محبوبیت گرمای آن‌ها می‌شد. با این حال، آن‌ها در تابستان در کلبه‌ها نیز به همان اندازه محبوب هستند، جایی که فنلاندی‌ها از سونا به دریاچه و دوباره به سونا می‌روند. فقط در مناطق روستایی فنلاند نیست که از سونا استفاده می‌شود؛ بیش از 3 میلیون سونا در فنلاند وجود دارد که به طور متوسط ​​یک سونا در هر خانوار است. اکثر آپارتمان‌ها دارای سونا برقی هستند، زیرا این عمل نه به عنوان یک تجمل بلکه به عنوان یک ضرورت تلقی می‌شود. برای فنلاندی‌ها، سونا راهی برای زندگی سالم جسمی، ذهنی، روحی و اجتماعی است.

Angry Birds

بازی ویدیویی معروف Angry Birds توسط شرکت فنلاندی Rovio Entertainment توسعه یافت و در سال 2009 منتشر شد. مفهوم بازی ساده اما خنده‌دار است: پرندگان رنگی سعی می‌کنند تخم‌های خود را از دشمنان خوک سبز خود نجات دهند. این بازی هم برای کودکان و هم برای بزرگسالان بسیار محبوب شد و بیش از 12 میلیون بار از فروشگاه App Store iOS دانلود شد. این بازی به عنوان “یکی از اصلی‌ترین بازی‌های فعلی”، “یکی از موفقیت‌های بزرگ فراری 2010” و “بزرگ‌ترین موفقیت اپلیکیشن موبایل جهان تاکنون” نامیده شد. محبوبیت آن منجر به تولید سودآور کالا، کارتون‌های تلویزیونی و حتی یک فیلم سینمایی شده است.

نوکیا

اگرچه بیشتر به خاطر تلفن‌هایش شناخته شده است، اما نوکیا در واقع در سال 1865 به عنوان یک شرکت تولید کاغذ آغاز به کار کرد. نام آن از رودخانه نوکیانویرتا گرفته شده است که شرکت در کنار آن تأسیس شد. قبل از تبدیل شدن به یک شرکت الکترونیک در سال 1960، معروف‌ترین محصول این برند چکمه‌های لاستیکی بود. امروزه این شرکت بیشتر با تلفن‌های اولیه و ظاهراً غیرقابل تخریب خود شناخته می‌شود. موفقیت آن در اوج خود در سال 2000 آن را به بزرگترین شرکت جهانی و منبع غرور فنلاندی تبدیل کرد. این شرکت به تنهایی 4 درصد از تولید ناخالص داخلی کشور، 21 درصد از کل صادرات و 70 درصد از سرمایه بازار بورس هلسینکی را تشکیل می‌داد. اولین تماس GSM جهان (1991) و تماس ماهواره‌ای (1994) با یک تلفن نوکیا انجام شد!

زیلیتول

حتی اگر قبلاً نام زیلیتول را نشنیده باشید، احتمال زیادی وجود دارد که با آن مواجه شده یا مصرف کرده باشید. زیلیتول که در درجه اول از شاخه‌های درخت توس یافت شده در فنلاند ساخته می‌شود، جایگزینی برای شکر است که برای جلوگیری از پوسیدگی دندان، پلاک، پنومونی، پوکی استخوان و عفونت گوش در کودکان استفاده می‌شود. در بسیاری از برندهای محبوب آدامس، آب نبات و جایگزین‌های کره یافت می‌شود.

اسکیت روی یخ

اسکیت‌های یخ حدود 5000 سال پیش در فنلاند به عنوان وسیله‌ای برای جابه‌جایی اختراع شدند، جایی که تعداد دریاچه‌ها در هر مایل مربع بیشتر از هر جای دیگری در جهان است. این اسکیت‌های یخ باستانی از استخوان ساخته شده بودند؛ پیشرانش از اندام‌های فوقانی حاصل می‌شد که یک چوب را روی یخ بین پاها هل می‌دادند در حالی که اندام‌های تحتانی برای حفظ تعادل صاف نگه داشته می‌شدند.

لینوکس

لینوس توروالدز، مخترع فنلاندی، هنوز در سال 1991 دانشجوی علوم کامپیوتر بود که سیستم عامل خود را برای رایانه شخصی خود ایجاد کرد؛ و او فرزند مغزش را به صورت جهانی و رایگان در دسترس قرار داد. این نرم افزار به گونه‌ای مجوز داده شد که نیازمند انتشار عمومی تغییرات کد منبع بود و صحنه را برای نرم افزار منبع باز آماده کرد. امروزه، لینوکس همه جا وجود دارد و احتمالاً ماشینی که لینوکس را اجرا می‌کند شما را به این صفحه وب فرستاده است. لینوکس را می‌توان با لوگوی آن، پنگوئنی به نام تاکس، شناخت.

SMS (پیامک)

امروزه تصور دنیایی بدون پیامک سخت است. تلفن‌های همراه در ابتدا برای تاجران در حال سفر در نظر گرفته شده بودند، اما به زودی مردم عادی برای استفاده شخصی این تلفن‌ها را خریداری کردند. SMS مخفف Short Message Service است و توسط ماتی ماکونن در حالی که در نوکیا نتورکس و Tele Finland کار می‌کرد، پیشگام شد. او در سال 1984 مفهوم پیامک از طریق شبکه‌های سلولی را مطرح کرد و در اوایل دهه 1990 به پیشرفت این فناوری کمک کرد.