آلمان به دلیل کیفیت بالای زندگی، اقتصاد قوی و سیستم آموزشی عالی مشهور است. با این حال، برای کسانی که تازه وارد کشور شده اند، به ویژه دانشجویان و متخصصان جوان ایرانی، هزینه زندگی می تواند نگران کننده باشد. اما سوالی که اینجا مطرح می شود، این است: کدام شهرهای آلمان، ارزانتر از بقیه برای زندگی هستند؟
در حالی که شهرهای بزرگی مانند مونیخ، فرانکفورت و برلین می توانند بسیار گران باشند، گزینه های مقرون به صرفه زیادی وجود دارد که استانداردهای زندگی عالی را بدون تضعیف هزینه ارائه می دهند.
بر اساس اطلاعات سایت monarchco.de در سال ۲۰۲۵، شهر هاله (Halle/Saale) که در ایالت زاکسن-آنهالت آلمان قرار دارد، به عنوان یکی از ارزان ترین شهرهای این کشور برای زندگی شناخته می شود. این شهر به دلیل هزینه های پایین زندگی، گزینه ای مناسب برای دانشجویان، جوانان و خانواده هاست.
در این مقاله از ایمیگو، به معرفی 10 شهر از مقرون به صرفه ترین شهرهای آلمان، هزینه های مربوط به اجاره، غذا، حمل ونقل، تحصیل و فرصت های شغلی را در هر شهر و اطلاعاتی در مورد میزان درآمدی که برای زندگی خوب نیاز دارید می پردازیم.
شهر | اجاره مرکز شهر (€) | هزینه غذا برای 1 نفر | حمل و نقل عمومی | درآمد متوسط خالص |
هاله | 533 | 12 یورو | 2.80 یورو | 3000 یورو |
ماگدبورگ | 568 | 11.50 یورو | 2.50 یورو | 2700 یورو |
بیلهفلد | 600 | 10 یورو | 2.40 یورو | 2800 یورو |
کمنیتس | 500 | 9.80 یورو | 2.20 یورو | 2600 یورو |
لایپزیگ | 794 (85m²) | 11 یورو | 2.60 یورو | 2900 یورو |
بدون شک مهم ترین عامل در تعیین میزان هزینه زندگی، قیمت اجاره یا خرید مسکن است. شهرهایی مانند مونیخ و فرانکفورت دارای اجاره های بسیار بالایی هستند، در حالی که شهرهایی نظیر هاله، کمنیتس یا ماگدبورگ اجاره های مقرون به صرفه تری دارند. معیار مهم در این بخش، میانگین اجاره برای هر متر مربع و مقایسه مرکز شهر با مناطق حومه ای است.
مواد غذایی، نوشیدنی ها، محصولات بهداشتی و سایر اقلام روزمره بخش مهمی از بودجه ماهانه را تشکیل می دهند. شهرهایی که فروشگاه های زنجیره ای بیشتری دارند (مثل Aldi، Lidl، Penny) معمولاً امکان خرید اقتصادی تری را فراهم می کنند. هزینه یک وعده غذای ساده در رستوران ارزان نیز می تواند شاخص خوبی برای سنجش هزینه های زندگی باشد.
هزینه استفاده از اتوبوس، مترو، قطارهای محلی و دوچرخه های اشتراکی از دیگر فاکتورهای مهم محسوب می شود. شهرهایی که از طرح های تخفیفی یا کارت های ماهانه ثابت مثل 49 یورویی بهره مند هستند، هزینه های جابه جایی را تا حد زیادی کاهش می دهند.
صرفه جویی واقعی زمانی معنا پیدا می کند که نسبت درآمد به هزینه ها منطقی باشد. اگرچه برخی شهرها ارزان هستند اما باید توجه کرد که آیا فرصت شغلی مناسب با درآمد کافی در آن شهرها وجود دارد یا خیر. نسبت درآمد ماهانه خالص به هزینه های زندگی یکی از مهم ترین شاخص های اقتصادی در این زمینه است.
در آلمان داشتن بیمه درمانی الزامی است. هزینه این بیمه (چه دولتی و چه خصوصی) بسته به شهر محل سکونت، درآمد و نوع شغل متفاوت است. همچنین دسترسی به مراکز درمانی باکیفیت و فاصله آن ها از محل زندگی باید بررسی شود.
در حالی که دانشگاه های دولتی در آلمان شهریه ندارند اما هزینه های جانبی مانند هزینه زندگی دانشجویی، خوابگاه، کتاب و فعالیت های فوق برنامه باید در نظر گرفته شود. همچنین برای خانواده هایی با فرزندان، وجود مدارس با کیفیت و مقرون به صرفه بسیار اهمیت دارد.
دسترسی به اینترنت پرسرعت، مراکز خرید، بانک ها، خدمات پستی و تفریحات ارزان قیمت نیز در انتخاب یک شهر مقرون به صرفه نقش دارد. شهرهایی که خدمات عمومی را با قیمت مناسب ارائه می دهند، برای مهاجران مطلوب تر هستند.
هرچند تمرکز بر ارزان بودن است اما امنیت اجتماعی، سطح آرامش، نرخ جرم و جنایت پایین و کیفیت هوای مطلوب نیز نباید قربانی ارزان بودن شوند. شهرهایی مانند پوتسدام یا بیله فلد، ترکیب خوبی از هزینه پایین و امنیت اجتماعی بالا را ارائه می دهند.
برخی از شهرهای ارزان آلمان در نزدیکی کلان شهرهای مهم واقع شده اند. مثلاً پوتسدام به برلین نزدیک است یا ماگدبورگ به لایپزیگ. این مزیت امکان زندگی ارزان تر در حومه و کار یا تحصیل در شهرهای بزرگ تر را فراهم می کند.
اگرچه یافتن ارزانترین شهر برای زندگی در آلمان مهم است، برای برخی از هموطنان، آشنایی با شهرهایی که ایرانیان بیشتری در آن ساکن هستند نیز میتواند در انتخاب محل زندگی تاثیرگذار باشد، که میتوانید در مقاله بهترین شهرهای ایرانی نشین آلمان اطلاعات بیشتری در این زمینه کسب کنید.
هاله، شهری در ایالت زاکسن-آنهالت واقع در شرق آلمان، یکی از اقتصادی ترین و در عین حال باکیفیت ترین مقاصد برای زندگی و مهاجرت به شمار می آید.
این شهر تاریخی با جمعیتی در حدود ۲۴۰ هزار نفر، بافتی آرام، فرهنگی و علمی دارد که در کنار هزینه های پایین زندگی، آن را به انتخابی بی رقیب برای مهاجران تبدیل کرده است؛ به ویژه دانشجویان، جوانان جویای مهارت و افرادی که قصد دارند زندگی خود را در آلمان با بودجه محدود آغاز کنند.
نام کامل این شهر هاله آن در زاله است زیرا از میان آن رودخانه ی زاله عبور می کند که جلوه ای زیبا به فضای شهری بخشیده است.
یکی از مزیت های برجسته ی هاله وجود دانشگاه معتبر مارتین لوتر (Martin-Luther-Universität Halle-Wittenberg) است که قرن ها سابقه دارد و یکی از قدیمی ترین دانشگاه های آلمان محسوب می شود.
همین موضوع باعث شده جمعیت دانشجویی بزرگی در این شهر حضور داشته باشد که بر سبک زندگی، فضای شهری و قیمت ها نیز تاثیرگذار بوده است. به دلیل حضور دانشجویان، خدمات عمومی با تخفیف های ویژه، اجاره های متعادل و امکانات رفاهی و حمل و نقل ارزان قیمت در دسترس عموم قرار دارد.
شاخص | مقدار میانگین |
خدمات | کامل و در دسترس |
خدمات رفاهی | مناسب با تمرکز بر سلامت و آموزش |
اجاره آپارتمان (حاشیه) | 410 یورو |
اجاره آپارتمان (مرکز) | 533 یورو |
بلیط وسایل حملونقل عمومی | 2.80 یورو |
کرایه تاکسی به ازای هر کیلومتر | 2.00 یورو |
عضویت ماهانه باشگاه ورزشی | 27 یورو |
غذا در رستوران ارزانقیمت | 12 یورو |
ماگدبورگ، مرکز ایالت زاکسن-آنهالت، شهری استراتژیک، تاریخی و به طور چشمگیری مقرون به صرفه برای زندگی، تحصیل و مهاجرت به شمار می رود.
این شهر که در ساحل رودخانه ی البه واقع شده، از گذشته های دور به عنوان یکی از مراکز تجاری مهم آلمان شناخته می شده و امروز نیز به لطف موقعیت جغرافیایی، ساختار صنعتی و نظام آموزشی توسعه یافته اش، نقشی محوری در منطقه شرق آلمان ایفا می کند.
ماگدبورگ با جمعیتی حدود ۲۴۰ هزار نفر، فضای شهری متعادلی دارد؛ نه به اندازه ی شهرهای بزرگ شلوغ و پرهزینه است و نه آنقدر کوچک و محدود که امکانات در آن ناقص باشد. این شهر دارای دانشگاه Otto-von-Guericke-Universität است که در حوزه های فنی، مهندسی، علوم اقتصادی و پزشکی دارای اعتبار بالایی است.
همین حضور دانشگاه و ساختار علمی قوی، باعث شده جامعه ای بین المللی، پویایی فرهنگی و فرصت های آموزشی گسترده در ماگدبورگ شکل بگیرد.
نزدیکی ماگدبورگ به شهرهای دیگر نظیر لایپزیگ، برلین و هانوفر، آن را به نقطه ای میان راهی و بسیار کارآمد برای مهاجرت تبدیل کرده است.
برای کسانی که به دنبال شروع زندگی در شهری با زیرساخت های مناسب، کیفیت زندگی قابل قبول و هزینه های زندگی متعادل هستند، ماگدبورگ یک انتخاب هوشمندانه و آینده نگرانه است.
شاخص | مقدار میانگین |
خدمات | گسترده و باکیفیت |
خدمات رفاهی | مطلوب با دسترسی به مراکز تفریحی و درمانی |
اجاره آپارتمان (حاشیه) | 383 یورو |
اجاره آپارتمان (مرکز) | 568 یورو |
بلیط وسایل حملونقل عمومی | 2.50 یورو |
کرایه تاکسی به ازای هر کیلومتر | 1.90 یورو |
عضویت ماهانه باشگاه ورزشی | 28 یورو |
غذا در رستوران ارزانقیمت | 11.50 یورو |
بیله فلد، شهری با قدمتی تاریخی و صنعتی در ایالت نوردراین-وستفالن، یکی از نقاط کمتر شناخته شده اما بسیار مطلوب برای زندگی اقتصادی در آلمان به شمار می رود. این شهر با جمعیتی در حدود ۳۵۰ هزار نفر، ترکیبی از سبک زندگی شهری مدرن و آرامش زندگی در یک محیط نیمه دانشگاهی و صنعتی را ارائه می دهد.
بیله فلد خانه ی دانشگاه Bielefeld University است که یکی از مؤسسات آموزش عالی معتبر آلمان محسوب می شود و همین عامل باعث جذب گسترده ی دانشجویان داخلی و بین المللی به این شهر شده است.
ساختار شهری بیله فلد به گونه ای است که امکانات آموزشی، بهداشتی، رفاهی و حمل ونقل در دسترس همه ی مناطق آن قرار دارد، از این رو، کیفیت زندگی در آن بالا اما هزینه ها به طور شگفت انگیزی کنترل شده است.
موقعیت جغرافیایی بیله فلد نیز آن را به نقطه ای راهبردی بدل کرده است، چرا که در فاصله ای کوتاه از کلان شهرهایی نظیر دوسلدورف، کلن و هانوفر قرار دارد و از طریق خطوط ریلی و بزرگراه ها به راحتی به آنها متصل می شود.
برای مهاجرانی که تمایل دارند در شهری با هزینه پایین ولی با امکان دسترسی به بازارهای کار بزرگ زندگی کنند، بیله فلد یکی از بهترین انتخاب هاست. تنوع فرهنگی، زندگی آرام، امنیت اجتماعی بالا و هوای پاک نیز از دیگر مزیت های زندگی در این شهر هستند.
شاخص | مقدار میانگین |
خدمات | کامل با دسترسی منطقهای بالا |
خدمات رفاهی | متوسط رو به بالا |
اجاره آپارتمان (حاشیه) | 450 یورو |
اجاره آپارتمان (مرکز) | 600 یورو |
بلیط وسایل حملونقل عمومی | 2.70 یورو |
کرایه تاکسی به ازای هر کیلومتر | 2.20 یورو |
عضویت ماهانه باشگاه ورزشی | 30 یورو |
غذا در رستوران ارزانقیمت | 10 یورو |
کمنیتس، شهری صنعتی در ایالت زاکسن آلمان شرقی، یکی از گزینه های اصلی برای افرادی است که به دنبال زندگی در آلمان با حداقل هزینه و حداکثر بهره وری هستند.
این شهر که پیش تر با نام «کارل مارکس اشتات» شناخته می شد، در دوره ی آلمان شرقی به عنوان یکی از مراکز مهم تولیدات صنعتی شناخته می شد و امروز نیز همچنان میراث آن دوران در زیرساخت ها و سبک زندگی اقتصادی شهر دیده می شود.
جمعیت کمنیتس نزدیک به ۲۵۰ هزار نفر است و بافت شهری آن به گونه ای طراحی شده که ترافیک پایین، فضاهای سبز گسترده و محله هایی با هزینه ی اجاره بسیار پایین را در اختیار شهروندان قرار می دهد.
یکی از ویژگی های برجسته ی کمنیتس، تمرکز آن بر آموزش های فنی و مهندسی است. دانشگاه فنی Chemnitz یکی از دانشگاه های شناخته شده در شرق آلمان است که دانشجویان بین المللی زیادی را جذب می کند.
این دانشگاه با بسیاری از صنایع و شرکت های مهندسی منطقه ارتباط دارد و همین عامل، ورود دانشجویان به بازار کار را تسهیل می کند.
شاخص | مقدار میانگین |
خدمات | خوب ولی محدودتر از شهرهای بزرگ |
خدمات رفاهی | اقتصادی و در حال توسعه |
اجاره آپارتمان (حاشیه) | 370 یورو |
اجاره آپارتمان (مرکز) | 500 یورو |
بلیط وسایل حملونقل عمومی | 2.40 یورو |
کرایه تاکسی به ازای هر کیلومتر | 2.00 یورو |
عضویت ماهانه باشگاه ورزشی | 24 یورو |
غذا در رستوران ارزانقیمت | 9.50 یورو |
لایپزیگ، یکی از درخشان ترین ستاره های شرق آلمان، در ایالت زاکسن واقع شده و در دهه های اخیر به یکی از مراکز فرهنگی، هنری و اقتصادی این کشور تبدیل شده است.
با بیش از ۶۰۰ هزار نفر جمعیت، لایپزیگ نه تنها یکی از بزرگ ترین شهرهای آلمان شرقی به شمار می آید بلکه در عین حال یکی از ارزان ترین شهرهای بزرگ نیز هست. این شهر با وجود رشد سریع اقتصادی و زیرساختی، توانسته تعادل کم نظیری بین هزینه های زندگی و کیفیت آن برقرار کند.
از نظر تحصیلی، لایپزیگ میزبان دانشگاه Leipzig University، یکی از قدیمی ترین دانشگاه های آلمان، است. این دانشگاه در حوزه هایی مانند پزشکی، علوم انسانی، هنر، علوم اجتماعی و زبان های خارجی اعتبار بالایی دارد.
از منظر فرهنگی، لایپزیگ شهر موسیقی، کتاب، جشنواره و هنر خیابانی است. خانه ی قدیمی یوهان سباستین باخ، ارکستر مشهور گواندهاوس، موزه های گوناگون، سالن های تئاتر، فستیوال های بین المللی کتاب و فیلم، همگی باعث شده اند این شهر در لیست جذاب ترین شهرهای آلمان برای زندگی فرهنگی قرار گیرد.
شاخص | مقدار میانگین |
خدمات | کامل و مدرن |
خدمات رفاهی | گسترده و چندوجهی |
اجاره آپارتمان (حاشیه) | 500 یورو |
اجاره آپارتمان (مرکز) | 794 یورو (برای 85 متر) |
بلیط وسایل حملونقل عمومی | 2.60 یورو |
کرایه تاکسی به ازای هر کیلومتر | 2.00 یورو |
عضویت ماهانه باشگاه ورزشی | 32 یورو |
غذا در رستوران ارزانقیمت | 11 یورو |
امکانات شهری: لایپزیگ از نظر حمل و نقل، تفریح، سلامت و فرهنگ امکانات کاملی دارد.
در آلمان، مالیات هایی مانند مالیات بر درآمد، مالیات بر ارزش افزوده و سایر مالیات های اصلی در سراسر کشور به صورت یکنواخت اعمال می شوند اما برخی هزینه های جانبی مرتبط با خدمات شهری ممکن است بسته به شهر متفاوت باشند؛ موضوعی که برای دانشجویان ایرانی و دیگر ایرانیان ساکن آلمان، به ویژه آن هایی که با بودجه محدود زندگی می کنند، اهمیت زیادی دارد.
در شهرهای ارزان تر، دسترسی به خدمات مشاوره ای مانند حقوقی یا مهاجرتی نه تنها دشوارتر نیست بلکه در بسیاری موارد آسان تر و ارزان تر است؛ چرا که برخی دانشگاه ها و مراکز محلی در این شهرها خدمات رایگان یا با هزینه بسیار پایین ارائه می دهند، در حالی که همین خدمات در کلان شهرها معمولاً خصوصی و گران هستند.
همچنین در این شهرها رقابت برای اجاره کمتر است و ایرانیان، به ویژه دانشجویان، شانس بیشتری برای یافتن خانه بدون واسطه دارند؛ زیرا امکان مذاکره مستقیم با مالک وجود دارد و در نتیجه، نیازی به پرداخت کارمزد بنگاه های املاک نخواهد بود. این تفاوت ها می تواند تأثیر زیادی در کاهش هزینه های زندگی ایرانیان در آلمان داشته باشد.
آیا می خواهید بدون صرف هزینه های گزاف و اضافی، تجربه زندگی در یک شهر آلمان را داشته باشید؟ اگر قرار باشد به یک شهر آلمان مهاجرت کنید، اولویت شما کدام شهر است و چرا؟
موسسه مهاجرتی ایمیگو به دلیل داشتن چندین سال سابقه کار در حوزه مهاجرت تحصیلی و کاری، تمام مراحل اخذ پذیرش انواع ویزا و مهاجرت شما را از صفر تا صد به صورت تخصصی در کشور مورد علاقه و هدف شما انجام می دهد.
آیا شهرهای ارزان آلمان از نظر زبان آموزی برای مهاجران مناسب ترند؟
بله بسیاری از شهرهای ارزان تر مانند هاله، کمنیتس یا ماگدبورگ کلاس های زبان آلمانی رایگان یا ارزان تری نسبت به شهرهای بزرگ تر دارند زیرا برای جذب مهاجران جدید سیاست های حمایتی بیشتری اجرا می کنند.
آیا هزینه ی اینترنت و موبایل در شهرهای ارزان آلمان هم پایین تر است؟
خدمات اینترنت و تلفن همراه معمولاً نرخ ثابتی در سراسر این کشور دارند اما در برخی مناطق روستایی یا دور از مرکز ممکن است سرعت و پوشش ضعیف تری داشته باشند.
آیا شهرهای ارزان آلمان برای ایجاد کسب و کار کوچک یا فریلنسری مناسب تر هستند؟
تا حدی بله هزینه اجاره دفتر یا فضای کار در این شهرها بسیار پایین تر است و برای شروع کسب و کارهای کوچک یا استارت آپ ها فرصت خوبی به شمار می آیند، البته باید بازار هدف را نیز سنجید.
آیا در شهرهای ارزان تر سیستم آموزش عمومی (مدارس دولتی) سطح خوبی دارد؟
آموزش در آلمان به صورت سراسری استاندارد است و در شهرهای کوچک تر هم مدارس با کیفیت بالا و معلمان با تجربه وجود دارند، البته تنوع مدارس بین المللی کمتر است.
آیا امکان داشتن سبک زندگی پایدار (سبز) در شهرهای ارزان آلمان بیشتر است؟
بله شهرهای کوچک تر معمولاً طبیعت بیشتری دارند، دوچرخه سواری راحت تر است و بسیاری از آن ها زیرساخت حمل و نقل عمومی پایدار و دوستدار محیط زیست دارند.
آیا فاصله از شهرهای گران تر آلمان باعث محدودیت در دسترسی به فرصت های فرهنگی می شود؟
نه الزاماً! بسیاری از شهرهای ارزان مانند پوتسدام یا کمنیتس به شهرهای بزرگ مثل برلین یا لایپزیگ نزدیک اند و مردم به راحتی می توانند از فرصت های فرهنگی آن ها استفاده کنند.
آیا شهرهای ارزان تر آلمان برای زندگی بازنشستگان یا مهاجران سالمند مناسب ترند؟
بله هزینه پایین مسکن، آرامش محیطی، خدمات درمانی در دسترس و فضای اجتماعی آرام، این شهرها را به مقاصد مناسبی برای دوران بازنشستگی تبدیل کرده اند.